فرهنگی

زبان و مذهب

زبان مردم شهرستان دامغان نیز گونه‌ای از زبان اصیل فارسی است که با لهجه خراسانی پیوستگی دارد.

این گویش در تمامی مناطق این شهرستان یکسان تکلم نمی‌شود. در مناطق شمالی شهرستان دامغان (به جز شهر دیباج)، به دلیل همجواری با استان مازندران با اندک تفاوت، مردم به لهجه مازندرانی سخن می‌گویند.

روستاهای جنوبی حاشیه کویر (به جز روستای کوه زر)، تحت تأثیر مناطق مرکزی ایران بوده و به فراوانی لغات و واژه‌های آن مناطق را در تکلم آنان می‌توان دید. زبان روستاهای شرقی دامغان به گویش شاهرودی نزدیک است.

اکثر مردم این شهرستان همانند سایر هم استانی‌های خود مسلمان و دارای مذهب شیعه اثنی‌عشری هستند.

فرهنگ و هنر

تعداد مراجعان به کتابخانه‌های شهرستان در سال ۱۳۹۱ برابر با ۱۲۷۲۴۹ نفر بوده که در سال ۱۳۹۵ به ۸۰۰۲۰ نفر کاهش یافته است.
این تعداد در سال ۱۳۹۵ نسبت به سال ۱۳۹۱ برابر ۴۷۲۲۹ نفر (معادل ۵۱/۲۵ درصد) کاهش داشته است. در دامغان طی دو سال اخیر تعداد یک سینما وجود داشته است که با توجه به جمعیت شهرستان سال ۱۳۹۵ (برابر ۹۴۱۹۰ نفر) به ازای هر یک‌هزار نفر جمعیت شهری معادل ۶/۳ صندلی موجود می‌باشد.


تعداد کتابخانه‌های عمومی در سال ۱۳۹۵ در شهرستان دامغان، ۱۲ باب بوده است. لیکن از حیث کیفیت فضای فیزیکی، تجهیزات و امکانات، تعداد کتب موجود و ابزارهای نوین اطلاع‌رسانی، وضعیت استان از متوسط کشور عقب‌تر است.تعداد چاپخانه در دامغان در سال ۱۳۹۵ برابر ۶ چاپخانه است.
 تعداد انتشاراتی‌ ۸ باب می‌باشد. همچمین تعداد نمایشگاه‌های فرهنگی و هنری در دامغان درسال ۱۳۹۵ برابر ۸ نمایشگاه بوده، که نسبت با سال ۱۳۹۱ بالغ بر ۱۱ مورد کمتر شده است.

مقایسه شاخص‌های بخش فرهنگ و هنر در شهرستان دامغان

جدول اطلاعات فرهنگی
سال تعداد مراجعه‌کننده به کتابخانه‌ها (نفر) تعداد صندلی سینما تعداد صندلی سینما به ازای هر هزار نفر جمعیت شهری (صندلی) تیراژ روزنامه‌های محلی تیراژ روزنامه‌های محلی به ازای هر هزار نفر (نسخه) صدا سیما
۱۳۹۱ ۱۲۷۲۴۹ ۰ ۰ ۰ ۰ ۰ ۰
۱۳۹۲ ۱۴۴۴۳۰ ۰ ۰ ۰ ۰ ۰ ۰
۱۳۹۳ ۱۵۱۹۲۸ ۳۴۰ ۰ ۰ ۰ ۰ ۰
۱۳۹۴ ۱۸۵۱۲۷ ۳۴۰ ۰ ۰ ۰ ۰ ۰
۱۳۹۵ ۸۰۰۲۰ ۳۴۰ ۳.۶ ۰ ۰ ۰ ۰
ماخذ: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان

مقایسه شاخص‌های اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان دامغان

جدول اطلاعات فرهنگی و هنری
عنوان شاخص واحد شاخص ۱۳۹۱ ۱۳۹۲ ۱۳۹۳ ۱۳۹۴ ۱۳۹۵
تعداد سینماهای (فعال) باب ۰ ۰ ۰ ۱ ۱
تعداد صندلی سینما صندلی ۰ ۰ ۳۴۰ ۳۴۰ ۳۴۰
تیراژ روزنامه‌های محلی نسخه ۰ ۰ ۰ ۰ ۰
تعداد سالن‌های نمایش وابسته به اداره کل ارشاد سالن ۰ ۰ ۱ ۱ ۰
تعداد مؤسسات فرهنگی و هنری مؤسسه ۰ ۰ ۴ ۶ ۷
تعداد هنرستان‌های هنری هنرستان ۰ ۰ ۰ ۰ ۰
تعداد آموزشگاه‌های آزاد هنری آموزشگاه ۶ ۶ ۶ ۶ ۶
تعداد چاپخانه چاپخانه ۵ ۵ ۶ ۶ ۶
تعداد انتشاراتی باب ۷ ۸ ۸ ۸ ۸
مراکز عرضه محصولات فرهنگی و هنری باب ۱۲ ۱۰ ۷ ۶ ۵
تعداد نمایشگاه کتاب نمایشگاه ۴ ۴ ۴ ۵ ۴
تعداد کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد (ارشاد) کانون ۳۸ ۴۲ ۵۰ ۵۲ ۵۲
تعداد نمایشگاه‌های فرهنگی و هنری نمایشگاه ۱۹ ۱۰ ۴ ۱۲ ۸
تعداد عناوین کتب منتشر شده عنوان ۱۰ ۱۲ ۱۶ ۲۵ ۱۴
شمارگان کتاب‌های منتشر شده در شهرستان جلد ۳۲۰۰۰ ۳۸۰۰۰ ۴۱۵۰۰ ۲۵۰۰۰ ۴۰۵۰۰
ماخذ: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان

مقایسه شاخص‌های بخش فرهنگ و هنر شهرستان دامغان

جدول اطلاعات مذهبی و قرآنی
عنوان شاخص واحد شاخص ۱۳۹۱ ۱۳۹۲ ۱۳۹۳ ۱۳۹۴ ۱۳۹۵
تعداد مراکز مذهبی و کانون‌های قرآن (کانون‌های فرهنگی، خانه‌های قرآنی و موسسات قرآنی) مرکز ۱۶ ۲۰ ۲۲ ۲۳ ۲۳
تعداد روحانیون بومی شهرستان نفر ۹۳ ۹۷ ۱۰۲ ۱۱۵ ۱۳۲
تعداد مبلغین اعزام شده به مناسبت‌های مختلف نفر ۱۲۶۰ ۱۲۵۵ ۱۶۵۲ ۱۶۸۶ ۶۴۱
تعداد هیأت‌های مذهبی ثبت شده هیأت مذهبی ۲۵۲ ۲۸۵ ۲۸۶ ۲۸۶ ۲۹۱
تعداد کانون‌های فرهنگی و مذهبی مساجد (تحت پوشش سازمان تبلیغات اسلامی) کانون ۱۳ ۱۳ ۱۳ ۱۳ ۱۳
ماخذ: اداره کل تبلیغات اسلامی استان سمنان