خانه صدیق

اطلاعات جاذبه گردشگری

دامغان، بلوار امام خمینی، دوازدهم فروردین

«خانه صدیق در خیابان ۱۲ فروردین میدان امام در جوار مجموعه لطفی‌ها در مرکز دامغان قرار دارد و متعلق به دوره قاجاریه است. این خانه تاریخی به صورت دو اشکوبه است و اتاق‌های اصلی آن در ضلع شمالی این ساختمان قرار گرفته که دارای یک بادگیر نیز می‌باشد.
عمارت صدیق در تاریخ ۲۸ اسفند ۱۳۸۶ با شماره ثبت ۲۲۷۵۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ‌ثبت ‌رسیده است.
این بنا که قبلاً قسمت بیرونی خانه لطفی بوده و بعداً از آن جدا شده، دارای یک حیاط مرکزی می‌باشد که از ورودی اصلی خانه و بعد از حیاط به آن راه داشته ‌است. حیاط خانه دارای اختلاف ارتفاع ۹ متر از سطح کوچه می‌باشد و فضاهای خانه در ضلع شمال و شرق ساخته‌ شده است. این خانه که قسمت پذیرایی آن در ضلع شمالی واقع است و دارای یک اتاق پنج‌دری در وسط و ۲ اتاق سه¬دری در طرفین می¬باشد. فضای اندرونی خانه در ضلع شرقی است و دارای ۳ اتاق سه¬دری، آشپزخانه و انبار می‌باشد. زیرزمین خانه که در ضلع شمالی خانه واقع است، با فضای درونی ارتباط دارد.
قسمت شمالی دارای اختلاف ۲۲٫۷ متر از کف حیاط بوده و قسمت شرقی ۸ متر از کف حیاط بالاتر است. زیرزمین ۱٫۲ متر از کف حیاط پایین‌تر است. این اثر دارای حمامی در ضلع غربی نیز می‌باشد.
این اثر یکی از قسمت‌های خانه بزرگی در دامغان می‌باشد که اختلاف ارتفاع قسمت‌های مختلف آن و نحوه دسترسی به آن‌ها از ویژگی‌های آن به شمار می‌رود، به‌طوری ‌که قسمت شمالی که زیرزمین در زیر آن واقع است ۲٫۲ متر از کف حیاط بالاتر واقع است و موجب نورگیری و دسترسی بهتر برای زیرزمین را فراهم کرده‌است و قسمت شرقی که زیرزمین ندارد هم‌سطح قسمت بیرونی اصل بنا (خانه لطفی) می‌باشد.
نحوه¬ی پوشش سقف در فضاهای بالا به‌صورت تخت و در زیرزمین که فشار طبقه‌ی بالا روی آن به‌صورت طاق و قوس می‌باشد.
فضاهای آشپزخانه به‌صورتی تعبیه شده که به فضاهای خصوصی خانه نزدیک‌تر و دسترسی به آن سهل‌تر است. ایوان جلوی قسمت شمالی علاوه ‌بر شکوهی که به فضاهای بالا می‌بخشد، موجب برآورده کردن عوامل اقلیمی نیز می‌شود. این ایوان دارای چهار ستون به ارتفاع ۵ متر می‌باشد. بادگیری نیز که در گوشه اطاق پنج‌دری کار می‌کند، هوا را تعدیل و تعبیه کرده که این نیز عوامل اقلیمی کاربردی در خانه و از ویژگی‌های خانه می‌باشد.
حمامی که در ضلع غربی واقع است، قبلاً داخل هشتی راه داشت و به‌عنوان حمام شخصی بود که الان راه به خیابان دارد و به‌صورت مستقل کار می‌کند.
این بنا مثل همه¬ی بناهای ایرانی و اسلامی دارای تقارن در نما و پلان می‌باشد و دارای هندسه¬ی منظمی در پلان و تلفیق کاربری‌ها و ارتباط آن‌ها به‌صورت منظم و خوبی است که تقارن به ایجاد تعادل کمک کرده و این تقارن در پلان و نما در وجه شمالی و شرقی می‌باشد. اتحاد بین فضاهای زیرزمین و طبقه همکف توسط پایه‌هایی صورت می‌گیرد که در مرکز حیات و در گوشه‌های آن می‌باشد.
قسمت شرقی بنا به‌صورت خصوصی‌تر می‌باشد و ارتباط این فضاها در این قسمت قابل‌توجه است.
پوشش این خانه از نوع آسمانه تخت است که بر روی دیوار باربر استوار می‌باشد. خانه تاریخی صدیق همچنین دارای ایوانی در جلوی اتاق ‌بوده که سقف آن توسط چهار ستون استوار گردیده است. تزیینات این خانه تاریخی شامل آجرکاری نمای دیوار طبقه همکف و گچبری‌های داخل اتاق‌ها و درهای ارسی است که البته درهای چوبی رنگ‌آمیزی¬ شده و زیبایی اولیه خود را از دست داده‌اند.
دیوار اتاق‌ها نیز رنگ‌آمیزی شده است. ساختمان به علت سکونت در سال‌های اخیر الحاقات زیادی به خود گرفته است. از ویژگی‌های بارز این خانه اتصال به حمام مجموعه است.»
خانه‎ی صدیق در محله بالامحله‎‌ی شهر دامغان واقع شده است و به‌صورت دو طبقه ساخته شده که شامل زیرزمین و طبقه اوّل می‌باشد. طبقه‌ی اوّل دارای ایوان با چهار ستون مربع گچی ساده و سپس اتاق‌های پنج¬دری در وسط و اتاق‌های سه¬دری در طرفین با راه ورودی به ایوان از دو طرف واقع شده‌اند. این بنا دارای دو عدد بادگیر بوده که در اثر مرور زمان یکی از آن‏ها از بین رفته است.