محل تولّد: دامغان
فعال اجتماعی، نماینده مردم دامغان در مجلس شورای ملّی
وی در رشته امور مالی در مدرسه عالی حسابداری تهران به تحصیل پرداخت. همچنین دوره مدیریت را با درجه ممتاز به پایان رساند. او در وزارتخانه تعاون و امور روستا به فعالیت پرداخت.
مسئولیتها:
– مدیر کل حسابرسی و امور بازرگانی شرکتهای زراعی
– نماینده دامغان در مجلس شورای ملی
– نماینده ایران در همایش بین‌المللی سازمان ملل.
مجتبی عالمی، نمایندۀ دامغان در دورۀ بیستوچهارم از مجلس شورای ملی
منوچهر نظری دربارۀ مجتبی عالمی می‌نویسد:
«[مجتبی عالمی] فرزند محمدتقی [قاضی دادگستری]، در سال ۱۳۰۶ خورشیدی در دامغان به‌دنیا آمد. پس‌از اخذ دیپلم در سال ۱۳۲۹، به استخدام وزارت کشاورزی درآمد. وی در حین اشتغال، به تحصیلات خود ادامه داد و در رشتۀ حسابداری لیسانس گرفت. سپس به‌تدریج، سِمَت‌‌هایی چون کارشناسی بودجه، ریاست ادارۀ کل امور عمومی سازمان اصلاحات ارضی، مدیریت کل دفتر خارجی و بازرگانی شرکتهای سهامی و تعاونی سال تولید روستایی و مدیریت کل حسابرسی را تا سال ۱۳۵۴ احراز نمود. پس‌ازآن در سال ۱۳۵۴، در انتخابات دورۀ بیستوچهارم قانونگذاری کاندیدا شد و توانست با کسب ۱۳۷۷۸ رأی از مجموع ۱۴۲۸۶ رأی، از دامغان به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب گردد» (نظری، ۱۳۸۸: ۵۶۴ و ۵۶۵).
محمد کاظمینی در کتاب دانشنامۀ مشاهیر دامغان، دربارۀ دیگر پُست‌های عالمی می‌افزاید:
«نمایندۀ ایران در همایش بین‌المجالس سازمان ملل و مدرس حسابداری در مؤسسات آموزش بانک ملی و مؤسسۀ عالی بازرگانی و دانش‌سرای عالی مازندران و مخبر کمیسیون بودجۀ مجلس شورای ملی» (کاظمینی، ۱۳۸۴: ۵۹۲).
کارنامۀ سیاسی مجتبی عالمی در دورۀ بیستوچهارم از مجلس شورای ملی
۱. در جلسۀ سی‌ودوم، مجتبی عالمی دربارۀ بودجۀ هنگفت ۳هزار میلیارد و ۱۰۵میلیون ریالی در سال ۱۳۵۵ سخنرانی کرد. افزون‌براین، از نمایندگان و اعضای کمیسیون بودجه به‌خاطر حضور در تمامی جلسه‌های بودجه و پیشنهادهایشان برای بهبود انجام کار تشکر کرد. درنهایت، تغییرات ضروری در صفحات ۲۸ و ۶۴ تا ۶۸ [کتابچه بودجه سال ۱۳۵۵] اعمال و این مسئله رسیدگی شد که در لایحۀ بودجه، صرفاً رشد ارقام درمقایسه‌با سالهای گذشته ملاک عمل قرار نگیرد؛ بلکه از عملیات دستگاه‌ها و برنامههای سال مختلف با درنظرگرفتن هدف‌‌های برنامۀ عمرانی پنجم کل کشور تحلیل کاملی شود. درادامه، عالمی برخی از اهداف مصوب برنامۀ عمرانی پنجم را برشمرد که کمیسیون بودجۀ سعی می‌کرد آن‌ها را اجرا کند. مهم‌ترین این اهداف عبارت بود از:
۱. حفظ رشد متوازن و هماهنگ اقتصادی کشور در بخش‌‌های کشاورزی و صنعت و تجارت؛
۲. افزایش درآمد طبقه‌های مختلف جامعه با تأکید خاص دربارۀ ارتقای سطح معیشت گروه‌های کم‌درآمد؛
۳. گسترش جامع‌تر عدالت اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی با تأکید بر توزیع عادلانه‌تر خدمات در سطح همۀ گروه‌ها و قشر‌های اجتماعی؛
۴. توسعۀ علوم و فنّاوری و گسترش قوۀ خلاقه و ابتکار جامعه؛
۵. بهبود کیفیت و افزایش عرضۀ نیروی انسانی فعال کشور به‌منظور افزایش بازدهی و رفع تنگنا‌های توسعه؛
۶. افزایش ظرفیت واقعی و بالقوۀ تأسیسات زیربنایی؛
۷. افزایش منابع مالی برای رفع دشواری‌‌های مربوط‌به امر مسکن.
مهم‌ترین سیاست‌‌ها و خط‌مشی‌‌های مدنظر کمیسیون بودجه در رسیدگی به بودجه، عبارت بود از:
۱. سیاست دفاعی کشور و تقویت توان دفاعی؛
۲. سیاست نبودِ تمرکز در مناطق مختلف و استانی‌کردن تدریجی قسمت درخور توجه بودجۀ کل کشور به‌منظور کمک به رشد سریع‌تر مناطق مختلف و توزیع اقتصادی‌تر درآمد‌ها در سطح استان‌‌ها و شهرستان‌های کشور.
مطالب گفته‌شده، نکاتی است که کمیسیون بودجۀ مجلس شورای ملی در رسیدگی‌‌های خود، باتوجه‌به برنامۀ عمرانی پنجم کشور مدنظر قرار داد. سپس، مجتبی عالمی بودجۀ سالهای ۱۳۵۵ و ۱۳۴۱ را مقایسه کرد و به این موضوع اشاره کرد که رقم بودجۀ سال ۱۳۴۱، یک‌سی‌و‌چهارم بودجۀ سال ۱۳۵۵ بود و ۲۵ برگ را شامل می‌شد و در آن، فقط دو ستون درآمد و هزینه، ارائه شده بود. درمقابل بودجۀ سال ۱۳۵۵، نه‌تنها مظهری از انقلاب شاه و ملت را در خود داشت؛ بلکه با امتیازهای خاص خود، جلوه‌ای از بودجۀ دولت و مجلس عصر رستاخیز بود. همه به‌یاد داریم که قبل‌از ۶بهمن۱۳۴۱، ایران و مردمش با چه دشواری‌هایی دست‌به‌گریبان بودند. جامعۀ روستایی و شهری، زیرسلطۀ بی‌چون‌وچرای قدرتمندان، از کمترین مزایای اجتماعی بی‌بهره و ساعات کار نامحدود و شرایط کار غیرانسانی و دستمزد‌ها غیرانسانی‌تر بوده است…
کمیسیون بودجه انتظار دارد که دولت، برای اجرای هرچه‌بهتر رسالتی که برعهده دارد، مسائل آموزش‌وپرورش و کشاورزی و راه‌های ارتباطی برق را باتوجه‌به امکانات مالی گنجانده‌شده در بودجه، بهبود بیشتری بخشد؛ زیرا هنوز در گذرگاهی هستیم که باید بسیار سعی شود تا اعتبارات بودجه، ازطریق استحکام‌بخشیدن به زیربنای اقتصادی کشور مصرف شود. این تمام چیزی است که اعضای کمیسیون بودجه و همکاران عزیز، از اجرای بودجۀ سال ۱۳۵۵ توقع دارند. از خداوند متعال، توفیق دولت و همگان را در راه تحقیق امنِ این آرزو خوا‌هانم ». [۲]
۳. در جلسۀ سی‌وششم و سی‌وهفتم، با حضور مجتبی عالمی، سخن‌گوی کمیسیون بودجه، در نُه صفحه، اصلاحاتی در بودجه سال ۱۳۵۵ انجام شد.
۴. در جلسۀ هفتادوهفتم مجلس بیستوچهارم، مجتبی عالمی گزارش دیدارش را از برنامههای عمرانی و فعالیت اقتصادی استان خوزستان ارائه کرد. درابتدا، وی از بدبختی‌‌های گمرک ایران در زمان قاجار سخن گفت…
وی دربارۀ تعرفه‌‌های گمرکی وضع‌شده در دورۀ رضاشاه خطاب به نمایندگان چنین گفت:
«همان‌طورکه نمایندگان محترم استحضار دارند، تعرفۀ گمرکی، پشتیبان و حامی تولیدات کارخانه‌‌ها برای رقابت با کارخانه‌‌های مشابه خارجی و همچنین فراورده‌‌های کشاورزی، دامی، منابع طبیعی و معدنی مملکت است. به‌طورکلی می‌توان گفت تعرفۀ گمرکی، حافظ منافع و بهره‌‌های اقتصادی و عامل افزایش ثروت ملی و رونق بازار دادوستد بازرگانی است؛ اینک گمرک ایران به‌طور امروزی و پیشرفته و با روش جدید و کادر تعلیم‌دیده، به‌صورت سازمانی نمونه، به انجام وظایف خود مشغول است؛ به‌طوری‌که در ده‌ماهۀ سال جاری، درآمد گمرک به‌حدود ۱۱۴میلیارد ریال رسیده و این رقم درمقایسه‌با سال قبل، درحدود ۲۵درصد افزایش داشته است» [۳]درادامه، مجتبی عالمی از اسکله‌‌های تجارتی و افزایش حجم مبادلات بازرگانی سخن گفت.
۵. در جلسۀ یک‌صدوپنجم این دوره، عالمی گزارش بازدیدش را از برنامههای عمرانی و زیربنایی آذربایجان‌شرقی اعلام کرد. وی بنابر دعوت سازمان برنامه‌وبودجه به آن استان سفر کرده بود که در این جلسه از زحمت‌‌ها و فعالیت‌‌های استاندار آذربایجان‌شرقی بسیار تشکر کرد.
۶. در جلسۀ دویست‌وسوم، از وزارت کشور سؤالاتی بدین شرح کرد:
«در روز بیست‌ویکم آذرماه جاری، حوادثی در شهرستان دامغان رخ داده که منجر به فوت چند نفر و زخمی‌شدن عده‌ای می‌گردد. خواهشمند است مقرر فرمایند [تا] ارتشبد قره‌باغی، وزیر کشور، در صحن جلسۀ مجلس شورای ملی حاضر و پرسش‌‌های زیر [را] پاسخ فرمایند:
۱. تعداد تلفات حادثه، دقیقاً چند نفر بوده؟
۲. تعداد زخمی‌شدگان چند نفر می‌باشد؟
۳. خسارت وارده به اموال مردم در روز مذکور و همچنین در روز‌های ۲۹ و ۳۰آبان‌ماه۱۳۵۷ که ضمن تذکر ۱۳۵۷۲۴۹۲۶/۹/۱۴ اعلام شده، چه مبلغ می‌باشد؟
۴. نسبت‌به بررسی علل وقوع این فاجعه و تشخیص و تعقیب و مجازات مسببین آن، تاکنون چه اقدامی صورت گرفته است؟
۵. نسبت‌به جبران خسارت وارده درمورد کسانی‌که در روز سال ۲۹ و ۳۰آبان‌ماه و بیست‌ویکم آذرماه آسیب دیده‌اند، چه تدابیری اتخاذ و چه اقدامی معمول گردیده است؟
با عرض تشکر، مجتبی عالمی، نمایندۀ مجلس شورای ملی از حوزۀ انتخابیۀ دامغان»[۴]
۶. در جلسۀ دویست‌وپنجم مجلس بیستوچهارم، مجتبی عالمی باردیگر موضوع جلسۀ دویست‌وسوم را مطرح کرد:
«اینکه مجدداً به‌علت عدم‌توجه دولت وقت، حوادثی در تاریخ ۲۱آذر۱۳۵۷ در دامغان و قرای تابعه رخ می‌دهد که تعدادی شهید و تعدادی زخمی شده و همچنین خسارات فراوانی به اموال مردم وارد آمده است و اینکه در تاریخ ۱۷ و ۱۸دی‌ماه۱۳۵۷، حوادثی مجدداً در شهرستان دامغان رخ می‌دهد که منجر به شهیدشدن عدۀ دیگر و همچنین واردشدن خسارات فراوانی به اموال کسبه می‌گردد» [۵]
درپایان این جلسه، عالمی باردیگر همان سؤال‌های جلسۀ دویست‌وسوم را تکرار کرد و از ارتشبد قره‌باغی، وزیر کشور، درخواست کرد به آن‌ها جواب دهد. [۶]
مصاحبه با آقای عزت‌الله داودیان در ۱ شهریور ۱۳۹۱
«تنها انتخاباتی که مردم واقعاً در آن شرکت کردند و رأی دادند، انتخابات نمایندگی مجتبی عالمی بود. مردم، او را دوست داشتند؛ زیرا به حوزۀ انتخابی خود سرمی‌زد و از دبستان تا فرمانداری را بازرسی می‌کرد. به تمامی روستا‌ها می‌رفت؛ از روستاهای دویست‌خانواری گرفته تا روستاهای دوخانواری. ا‌هالی روستا‌ها بر سر راهش گوسفند قربانی می‌کردند و وی خواسته‌‌های مردم را در سریع‌ترین زمان ممکن برآورده می‌کرد. باوجوداین، در دوران نمایندگان قبلی دامغان، مانند جواد عامری و عنایت‌الله نصیری و جواد صفایی، یک نفر هم نمی‌آمد رأی بدهد. ما خودمان آرا را می‌نوشتیم و پایان‌وقت، نام خواسته‌شدۀ دولت را از صندوق‌ها اعلام می‌کردیم. این‌ها سالی یک‌بار هم به دامغان نمی‌آمدند، اگر هم می‌آمدند به خانۀ چهار نفر بزرگ‌تر شهر می‌رفتند و کاری به مشکلات مردم نداشتند.
در دورۀ نمایندگی مجتبی عالمی، مردم دامغان درخواست کردند جادۀ دامغان به سمنان آسفالت شود. یازده صبح، وی به‌همراه ۲۵ نفر به منزل من در امیرآباد آمد. دو گوسفند پروار کشتیم و نا‌هار آن‌ها را تهیه کردیم که همگی از مهندسان و مدیران و معاونان وزارت راه بودند و درنهایت، آسفالت یک‌ماهه به سمنان رسید. پشتکار عالمی، مثال‌زدنی بود. اگر تذکری می‌داد، در بازرسی‌‌های بعدی حتماً امور را خودش پیگیری می‌کرد و به حرف بقیه قانع نبود. هنگامی‌که برای ضبط‌وربط امور در دامغان بود، حداقل صد نفر او را همراهی می‌کردند.
– مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی ، دوره ی بیست و چهارم ، جلسه ی سی و دوم ، صفحه سی و دو
– مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی ، دوره ی بیست و چهارم، جلسه ی هفتاد و هفتم ، صفحه هفتاد و هفت
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی ، دوره ی بیست و چهارم ، جلسه ی دویست و سوم ، صفحه دویست و سه
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی ، دوره ی بیست و چهارم ، جلسه ی دویست و پنجم ، صفحه دویست و پنج
بیست و چهار آینه دامغان و۲۴ دورۀ قانونگذاری در مجلس شورای ملی ، شیما دولابی ، ۱۳۹۸،ص۱۸۶تاص۱۹۳
