ابوعبدالله دامغانی

تولد: ۸ ربیع‌الآخر ۳۹۸ سال ه‍. ق دامغان

درگذشت: بغداد، سال ۴۷۸ ه‍. ق

قاضی القضات و ساکن بغداد

محمد ابوعبدالله دامغانی فرزند علی‌بن محمد‌بن حسین‌بن عبدالملک‌بن عبدالوهاب بن حمویی بن حسنویه دامغانی کبیر است. وی مکنی به «ابوعبدالله کبیر» و معروف به عمید الملک بود. او مقدمات فقه را در دامغان نزد علی ابی صالح فقیه فرا گرفت. سپس به نیشابور رفت و مدت ۴ ماه در آنجا اقامت گزید و با ابی‌العلا صاعد مصاحبت داشت.

قاضی ابوعبدالله در سال ۴۱۸ ه‍. ق به بغداد سفر کرد. او در بغداد در نهایت فقر و تنگدستی زندگی کرد، اما لحظه‌ای از آموختن غافل نشد. وی فقه را نزد قاضی ابوعبدالله صمیری و ابی‌الحسین قدوری آموخت و از آنها حدیث شنید. خلف‌بن عبدالله ضویر شلجی فقیه، عبدالوهاب الشاطی، علی‌بن طرّاد زینبی، حسین مقدسی و شیخ ابوالحسن احمد‌بن محمد‌بن جعفر‌بن حمدان فقیه از او نقل حدیث کردند. شریف ابوجعفر، کافی یعقوب، محمد‌بن عبدالواحد‌بن محمد صباغ، حسین‌بن سلام‌بن ساهد، ابوعلی فقیه، ابوالخطاب الکلورانی و کافی ابومنصور انباری نزد وی شهادت دادند.

قاضی ابوعبدالله در سال ۴۴۱ ه‍. ق نزد ابی عبدالله‌بن موکولا، قاضی‌القضات بغداد، شهادت داد و درجه‌ی علمی او تأیید شد. وی در سال ۴۴۷ ه‍. ق خلعت قضاوت پوشید و تا سال ۴۷۷ ه‍. ق در منصب قضاوت بغداد بود. پس از او قضاوت بغداد به قاضی ابوبکر مظفّر بن بکران حموی شافعی واگذار شد.

ابوعبدالله دامغانی پس از درگذشت در بغداد و در کنار ابوحنیفه به خاک سپرده شد. از او یک دختر و فرزندانی به نام‌های: ابوالحسن علی، ملقب به تاج‌الدین و عمادالدین و ابوجعفر عبدالله، ملقب به مهذّب به یادگار ماند.

 – همان، ص ۵۴