مدرسه‌ موسویه

اطلاعات جاذبه گردشگری

مدرسه موسویه مربوط به دوره قاجار است و در محله بالای کوی دباغان، کوچه مدرسه واقع ‌شده است. این اثر در تاریخ ۲۲ تیر 1۳۷۹ با شماره ثبت 2749 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ‌ثبت ‌رسیده است. مدرس «موسویه» یا «آقا»، وقف است، واقف آن حاج موسی قاجار قوانلو- پدر همسر حاج میرزا رضا شریعتمدار بزرگ (شریعتمدار اول) بوده ‌است. زمان وقف در دوره‌ی حکومتی شاهان قاجار، اواخر فتحعلی‌شاه قاجار یا اوایل حکومت ناصرالدین‌شاه بوده ‌است و به اعتبار نام واقف مدرسه به موسوی اشتهار دارد و به اعتبار نام سازنده بنا، مدرسهی آقا نامیده می‌شود. چنان‌که معروف است مرحوم حاج‌آقا موسی قاجار قوانلو سال ۱۲۷۵ هجری قمری این را به‌ جهت تعلیم و تدریس داماد خویش مرحوم حاج میرزا رضای بزرگ (شریعتمدار اول از اجداد خانواده معلم دامغانی) ساخت.

سبک بنا مربوط به دوره زندیه است که از خشت خام ساخته ‌شده و دارای روکار آجر است. فرم کلی مدرسه به‌صورت هشت‌ضلعی بنا شده و در قسمت پنجره‌های بسته از کاشی‌های فیروزه‌ای به‌صورت گل چهارپر استفاده شده‌است.
«در جنوب مدرسه‌ی مسجدی هم ساخته است. ساختمان آن تمام آجری و کثیر الاضلاع و دارای ده اطاق است که از سطح زمین قریب یک متر و نیم برآمده است. روبهروی درِ مدرسه (از داخل) تالار فوقانی دارد که پنج درب به طرف حیاط مدرسه باز می‌شود و پشت آن حیاط خلوتی دارد. در بعضی مواقع در آن مجلس درس تشکیل می‌شد. در ضلع شمالی تالار بزرگی با شاه‌نشین دارد که پنج درب به طرف حیاط برخوردار است. در دو طرف آن راهرویی به مدرسه است. سابقاً مرحوم میرزا فتح‌الله‌، که از علمای وقت بوده، در این تالار تدریس می‌کرد»