ابوعبدالله دامغانی (قاضی القضات)
تولد: 8 ربیع‌الآخر 398 سال ه. ق دامغان
درگذشت: بغداد، سال 478 ه. ق
قاضی القضات و ساکن بغداد
محمد ابوعبدالله دامغانی فرزند علی‌بن محمد‌بن حسین‌بن عبدالملک‌بن عبدالوهاب بن حمویی بن حسنویه دامغانی کبیر است. وی مکنی به «ابوعبدالله کبیر» و معروف به عمید الملک بود. او مقدمات فقه را در دامغان نزد علی ابی صالح فقیه فرا گرفت. سپس به نیشابور رفت و مدت 4 ماه در آنجا اقامت گزید و با ابی‌العلا صاعد مصاحبت داشت.
قاضی ابوعبدالله در سال 418 ه. ق به بغداد سفر کرد. او در بغداد در نهایت فقر و تنگدستی زندگی کرد، اما لحظه‌ای از آموختن غافل نشد. وی فقه را نزد قاضی ابوعبدالله صمیری و ابی‌الحسین قدوری آموخت و از آنها حدیث شنید. خلف‌بن عبدالله ضویر شلجی فقیه، عبدالوهاب الشاطی، علی‌بن طرّاد زینبی، حسین مقدسی و شیخ ابوالحسن احمد‌بن محمد‌بن جعفر‌بن حمدان فقیه از او نقل حدیث کردند. شریف ابوجعفر، کافی یعقوب، محمد‌بن عبدالواحد‌بن محمد صباغ، حسین‌بن سلام‌بن ساهد، ابوعلی فقیه، ابوالخطاب الکلورانی و کافی ابومنصور انباری نزد وی شهادت دادند.
قاضی ابوعبدالله در سال 441 ه. ق نزد ابی عبدالله‌بن موکولا، قاضی‌القضات بغداد، شهادت داد و درجه‌ی علمی او تأیید شد. وی در سال 447 ه. ق خلعت قضاوت پوشید و تا سال 477 ه. ق در منصب قضاوت بغداد بود. پس از او قضاوت بغداد به قاضی ابوبکر مظفّر بن بکران حموی شافعی واگذار شد.
ابوعبدالله دامغانی پس از درگذشت در بغداد و در کنار ابوحنیفه به خاک سپرده شد. از او یک دختر و فرزندانی به نام‌های: ابوالحسن علی، ملقب به تاج‌الدین و عمادالدین و ابوجعفر عبدالله، ملقب به مهذّب به یادگار ماند.[1]
[1] – همان، ص 54
