اقتصادی

صنعت و معدن

در سال 1395 تعداد کارگاه‌های صنعتی این شهرستان برابر با 148 واحد بوده است، که نسبت به سال 1391 92/6 درصد کاهش داشته است. تعداد کل مجوزهای صنعتی صادره(پروانه تاسیس)، در سال 1395 برابر با 132 مجوز بوده، که نسبت به سال 1391، به میزان 97/8 درصد کاهش پیدا کرده است. اشتغال مندرج در این مجوزها برابر با 5305 نفر، و سرمایه مندرج در این مجوزها برابر با 11581251 میلیون ریال بوده است.


تعداد اشتغال در پروانه بهره برداری‌های صادره برابر با 3156 نفر و سرمایه مندرج در آن 976669 میلیون ریال بوده است. در سال 1395، تعداد واحدهای صنعتی با پیشرفت فیزیکی بالای60 درصد30 واحد، با اشتغالزائی 1368 نفر می‌ باشد. سرمایه گذاری موردنیاز برای تکمیل این واحدها 3655212 میلیون ریال برآورد شده است.


تعداد شهرک‌های صنعتی در این شهرستان 1 باب، و ناحیه صنعتی دیباج می‌باشد.


در سال 1395 تعداد واحدهای مستقر در شهرک صنعتی 73 واحد و شاغلان آن 1274 نفر بوده است. تعداد 43 واحد، در این شهرک‌ها فعال بوده‌اند.

شاخص‌های بخش صنعت در شهرستان دامغان

جدول اطلاعات
عنوان واحد 1391 1392 1393 1394 1395 درصد تغییر در سال 95 نسبت به 91
تعداد اشتغال مطرح در پروانه بهره داری معدنی نفر 1686 1762 1943 2028 2098 24.44
تعداد شاغلین در معادن نفر 1686 1762 1943 2028 2098 24.44
تعداد پروانه‌های بهره برداری معدنی فقره 76 97 106 119 118 55.26
تعداد معادن فعال شهرستان معدن 65 66 91 102 99 52.31
تعداد پروانه‌های اکتشاف صادره در بخش معدن فقره 15 29 15 20 11 26.67-
تعداد پروانه بهره‌برداری صادره در بخش معدن فقره 13 9 12 12 12 7.69-
تعداد گواهینامه اکتشاف صادره در بخش معدن فقره 10 10 10 7 9 28.57
میزان استخراج ماده معدنی هزار تن 1411.3 1755 1810 1803 3484.5 146.9
میزان سرمایه مطرح در پروانه بهره‌برداری معدنی میلیون ریال 267391 526162 534102 595255 5758003 2053.4
ماخذ: اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان سمنان
تعداد مجوزهای بهره‌برداری معدنی در این شهرستان در سال 1391 برابر 76 فقره بوده است، که در سال 1395 با رشد 26/55 درصدی، به 118 مجوز بهره‌برداری معدنی افزایش یافته است. همچنین تعداد پروانه‌های بهره‌برداری صادره از 13 فقره در سال 1391 به 12 در سال 1395 کاهش پیدا کرده است. تعداد شاغلان مندرج در پروانه‌های بهره‌برداری معدنی از 1686 نفر در سال 1391 به 2098 نفر در سال 1395 با رشد 44/24 درصدی رسیده است. میزان سرمایه‌گذاری براساس پروانه‌های بهره‌برداری معادل 5758003 میلیون ریال می‌باشد.


تعداد پروانه‌های اکتشاف از 15 فقره در سال 1391 به 11 فقره در سال 1395 کاهش یافته، و تعداد گواهینامه اکتشاف از 7 فقره در سال 1391 به 9 فقره در سال 1395 افزایش یافته است.


تعداد معادن فعال در این شهرستان در سال 1391 برابر 76 معدن و در سال 1395 برابر با 118 معدن بوده، که دارای افزایش 26/55 درصدی است تعداد معادن راکد و نیمه فعال در این شهرستان در سال 1395 برابر با 19 معدن می‌باشد. تعداد شاغلان معادن فعال، در سال‌های 1391 و 1395، به ترتیب برابر با 1686 و 2098 نفر بوده است. میزان استخراج مواد معدنی از 3/1411 هزار تن در سال 1391 با رشد 9/146 درصد، به 5/3484 هزار تن افزایش یافته است.


میزان ذخیره قطعی مواد معدنی در سال1394 نسبت به سال قبل رشد 33/4 درصدی داشته است. و میزان ذخیره احتمالی مواد معدنی در سال 1394 رشد 85/2 درصدی داشته است ولی میزان ذخیره ممکن مواد معدنی در سال 1394 هیچگونه تغییری نداشته و برابر 300000 هزار تن است.


شهرستان دامغان دارای 5 واحد معدنی دارای اشتغال بالای 100 نفر است. این شهرستان دارای 16 معدن نیمه تمام در حال اجرا در سال 1394 بوده است.


شاخص‌های بخش معدن در شهرستان دامغان

جدول اطلاعات
عنوان واحد 1391 1392 1393 1394 1395 درصد تغییر در سال 95 نسبت به 91
تعداد اشتغال مندرج در پروانه بهره داری معدنی نفر 1686 1762 1943 2028 2098 24.44
تعداد شاغلین در معادن نفر 1686 1762 1943 2028 2098 24.44
تعداد مجوز‌های بهره برداری معدنی فقره 76 97 106 119 118 55.26
تعداد معادن فعال شهرستان معدن 65 66 91 102 99 52.31
تعداد پروانه‌های اکتشاف صادره در بخش معدن فقره 15 29 15 20 11 -26.67
تعداد پروانه‌های بهره‌برداری صادره در بخش معدن فقره 13 17 9 12 12 -7.69
تعداد کل معادن شهرستان معدن 76 97 106 119 118 55.26
تعداد گواهینامه اکتشاف صادره در بخش معدن فقره 7 10 14 7 9 28.57
میزان استخراج ماده معدنی هزار تن 1411.3 1755 1810 1803 3484.5 146.9
میزان سرمایه مندرج در پروانه بهره برداری معدنی میلیون ریال 267391 526162 534102 595255 5758003 2053.4

بازرگانی و تجارت

جدول اطلاعات کارگاه‌ها
شاخص واحد شاخص 1391 1392 1393 1394 1395
تعداد کارگاه‌های عمده فروشی و خرده فروشی باب 1600 1640 1690 1755 1800
تعداد کارگاه‌های عمده فروشی و خرده فروشی شهرستان دامغان در سال 1391 معادل 1600  باب بوده که  در سال 1395، به 1800  باب  افزایش پیدا کرده است و از این حیث شهرستان شاهد افزایشی معادل 5/12 درصد نسبت به سال 1391 میباشد.


باتوجه به‌اینکه در قوانین و مقررات صنفی محدودیت خاصی برای صدور مجوز فعالیت واحدهای صنفی من جمله واحدهای خرده و عمده فروشی وجود ندارد و متقاضیان تاسیس اینگونه واحدها درصورت دارا بودن شرایط اولیه فردی و مکانی میتوانند مجوز فعالیت مربوطه را دریافت کنند لذا افزایش تعداد واحدهای خرده و عمده فروش بستگی به میزان تقاضای مراجعین دارد و از طرفی این تقاضا نیز به عوامل مختلفی نظیر شرایط اقتصادی، وضعیت اشتغال و وضعیت فعالیت سایر بخشهای اقتصادی نظیر صنعت، کشاورزی، معادن و.. بستگی دارد.

شاخص عمده فروشی و خرده فروشی شهرستان دامغان در مقایسه با استان

ماخذ: اداره کل صنعت، معدن و تجارت ستان سمنان
ظرفیت سردخانه‌های شهرستان دامغان در سال 93 و 94 معادل 2500  تن  بوده است.


با توجه به‌اینکه در توسعه زیرساختهای نگهداری کالاهای اساسی از طریق توسعه ظرفیت سردخانه منع قانونی وجود ندارد متقاضیان اینگونه واحد‌ها میتوانند با مراجعه به سازمان نسبت به دریافت مجوز تاسیس اقدام نمایند. لذا بنظر می‌رسد عدم مشارکت بخش خصوصی و تامین مناسب و بموقع منابع مالی و وضعیت اقتصادی باعث گردیده تا هیچگونه افزایش ظرفیت نسبت به سنوات گذشته وجود نداشته باشد.

شاخص سردخانه‌های شهرستان دامغان در مقایسه با استان

ماخذ: سیمای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهرستان‌های استان سمنان

شرکت‌های تعاونی

جدول اطلاعات سردخانه‌ها
شاخص واحد شاخص شهرستان / استان سال 1394 سال 1393 اختلاف مطلق حسابی درصد / میزان تغییرات
ظرفیت سردخانه‌ها تن دامغان 2,500 2,500 0 0
ظرفیت سردخانه‌ها تن کل استان 41,430 41,430 0 0
تعداد شرکت‌های تعاونی فعال ثبت شده در این شهرستان در سال 1391 معادل 138 شرکت تعاونی بوده، که  در سال 1395 با افزایش 9  شرکت تعاونی  به 147 واحد رسیده است. و از این حیث شهرستان شاهد افزایشی معادل 52/6 درصد نسبت به سال 1391 می‌باشد.


تعداد شرکت‌های تعاونی تولیدی صنعتی در سال 1395برابر با 33 واحد، تعداد شرکت‌های تعاونی کشاورزی 53 واحد، تعداد شرکت‌های تعاونی کاریابی برابر با 2 واحد، و تعداد شرکت‌های تعاونی خدماتی 29 واحد بوده است. همچنین در سال 1395، تعداد 85 شرکت تعاونی در دست اجرای به ثبت رسیدن وجود داشته است.


تعداد کل اعضای شرکت‌های تعاونی در این شهرستان از 61958 نفر در سال 1391، با افزایش 20/0 درصدی، به 62083 نفر در سال 1395 افزایش پیدا کرده است.


تعداد شاغلین شرکت‌های تعاونی در این شهرستان در سال 1391 معادل 1059 نفر بوده، که در سال 1395، به 1111  نفر افزایش پیدا کرده است. تعداد شاغلین شرکت‌های تعاونی در سال 1395 نسبت به سال 1391 به میزان 4.91 درصد افزایش پیدا کرده است. تعداد انجمن‌های صنفی کارگری در این شهرستان از 1 واحد در سال 1391، به 2 واحد در سال 1395 افزایش پیدا کرده است. همچنین تعداد اعضای این انجمن‌ها نیز از 121 عضو در سال 1391 با 219 درصد افزایش به 386 نفر در سال 1395 رسیده است.

شرکت‌های تعاونی شهرستان دامغان

جدول اطلاعات تعاونی‌ها
عنوان واحد 1391 1392 1393 1394 1395 درصد افزایش سال 1395 به 1391
تعاونی‌های در دست اجرای به ثبت رسیدن شرکت 35 48 56 77 85 142.86
تعداد اعضا انجمن‌های صنفی کارگری عضو 121 134 158 354 386 219.01
تعداد اعضا شرکت‌های تعاونی نفر 61958 62003 62060 62068 62083 0.2
تعداد انجمن‌های صنفی کارگری انجمن 1 1 1 2 2 100
تعداد شاغلین شرکت‌های تعاونی نفر 1059 1085 1093 1101 1111 4.91
تعداد شرکت‌های تعاونی تولیدی صنعتی شرکت 31 33 33 33 33 6.45
تعداد شرکت‌های تعاونی خدماتی شرکت 24 27 29 29 29 20.83
تعداد شرکت‌های تعاونی فعال ثبت شده شرکت 138 143 145 146 147 6.52
تعداد شرکت‌های تعاونی کشاورزی شرکت 52 52 52 53 53 1.92
تعداد شرکت‌های کاریابی شرکت 1 1 2 2 2 100
ماخذ: اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان سمنان

درآمدهای مالیاتی

در آمدهای مالیاتی این شهرستان از 100 میلیارد ریال در سال 1391، با 95 درصد افزایش به 195 میلیارد ریال افزایش یافته است. مالیات محقق شده در سال 1395 معادل 102 درصد درآمدهای اختصاصی مصوب شهرستان بوده است.

سهم مالیات‌های وصولی مستقیم از 84/64 درصد درآمدهای مالیاتی شهرستان در سال 1392، به 09/65 درصد در سال 1395 افزایش یافته است. همچنین مالیات‌های وصولی غیرمستقیم از 16/35 درصد درآمدهای مالیاتی شهرستان در سال 1392، به 91/34 درصد در سال 1395 کاهش یافته است.

مالیات دریافتی از بخش خدمات و صنعت در سال 1395 نسبت به سال 1392، معادل 81/81 درصد افزایش، مالیات دریافتی بر ارزش افزوده 94 درصد افزایش، و مالیات دریافتی از مزد و حقوق بگیران 39/5 درصد کاهش داشته است.

درآمدهای مالیاتی شهرستان دامغان

جدول اطلاعات تعاونی‌ها و انجمن‌ها
عنوان واحد 1391 1392 1393 1394 1395 درصد افزایش سال 1395 به 1391
تعاونی‌های در دست اجرای به ثبت رسیدن شرکت 35 48 56 77 85 142.86
تعداد اعضا انجمن‌های صنفی کارگری عضو 121 134 158 354 386 219.01
تعداد اعضا شرکت‌های تعاونی نفر 61958 62003 62060 62068 62083 0.2
تعداد انجمن‌های صنفی کارگری انجمن 1 1 1 2 2 100
تعداد شاغلین شرکت‌های تعاونی نفر 1059 1085 1093 1101 1111 4.91
تعداد شرکت‌های تعاونی تولیدی صنعتی شرکت 31 33 33 33 33 6.45
تعداد شرکت‌های تعاونی خدماتی شرکت 24 27 29 29 29 20.83
تعداد شرکت‌های تعاونی فعال ثبت شده شرکت 138 143 145 146 147 6.52
تعداد شرکت‌های تعاونی کشاورزی شرکت 52 52 52 53 53 1.92
تعداد شرکت‌های کاریابی شرکت 1 1 2 2 2 100
ماخذ: اداره کل امور مالیاتی استان سمنان

کشاورزی، منابع طبیعی و دامپروری

سطح اراضی زیرکشت محصولات سالانه آبی این شهرستان، در سال 1391 برابر 31861 هکتار بوده، که تا سال 1395 بدون تغییر باقی مانده است. این شهرستان فاقد اراضی دیم بوده است. مساحت اراضی کشاورزی تجهیز و نوسازی شده در این شهرستان در سال 1391 تا سال 1391 به ترتیب برابر با 194، 95، و 148، 52، و 33 هکتار می‌باشد.

 

در مجموع از سال 1393 تا سال 1395 معادل 5/60 هکتار ساماندهی مالکیت شده، و برای آن اسناد اراضی کشاورزی صادر شده است. کل محصولات زراعی زراعی آبی در سال 1395 معادل 89104 تن بوده است، که نسبت به سال 1391، به میزان 73/29 درصد افزایش داشته است.

 

سطح زیرکشت باغات مثمر در سال 91 برابر 13225 هکتار و در سال 1395 برابر 16478 هکتار است، که افزایش 60/24 درصدی داشته است. میزان تولید محصولات باغی در سال 1395 نسبت به سال 1391، دارای رشد منفی 03/10 درصدی می‌باشد.

 

سطح زیرکشت محصولات گلخانه‌ای در سال 1395، معادل 5/1 هکتار بوده، و میزان محصولات گلخانه‌ای نیز در سال 1395 نسبت به سال 1391، به میزان 80/41 درصد کاهش نشان می‌دهد.

 

تعداد واحد دامی در سال 1391 برابر 348093  واحد دامی و در سال 1395 برابر 352739  واحد دامی است که رشد 33/1 درصدی داشته است.

 

میزان فرآورده‌های دامی در سال 1394 نسبت به سال 1391 به میزان 33/17 درصد افزایش داشته است.

 

میزان تولید گوشت قرمز در سال 1391 برابر 4458 تن بوده است، که در سال 1395 برابر 4617 تن است، که نسبت به سال 1391 رشد 57/3 درصدی داشته است. میزان تولید گوشت مرغ در سال 1395 نسبت به سال 1391 رشد 62/24 درصدی داشته، و میزان تولید تخم مرغ در سال 1395 نسبت به سال 1391، به میزان 44/2 درصد کاهش، تولید شیر 45/20 درصد افزایش، و تولید عسل دارای رشد 58/1 درصدی نسبت به سال 1391 بوده‌اند.

 

در سال 1395 تعداد گاوداری‌های پرواری 33، گاوداری‌های شیری 44، تعداد گوسفدداری 46، و تعداد مرغداری گوشتی 26 واحد بوده است.

 

ظرفیت مرغداری‌های پرورش مرغ گوشتی در سال 1395، برابر با 5/1112 هزار قطعه، و ظرفیت مرغداری‌های پرورش مرغ تخمگذار در سال 1395، برابر با سال 1391، به میزان 120 هزار قطعه بوده است.

 

تعداد استخرهای پرورش ماهی در سال 1395 در این شهرستان، 36 استخر، با مساحت 16/5 هکتار، و تولید 146 تن گوشت ماهی بوده است. تعداد بچه ماهی در سال 1394، معادل 100 هزار قطعه بوده، که نسبت به سال 1391، به میزان 50 درصد کاهش یافته است.

 

سطح زیر کشت محصولات عمده زراعی گندم در سال 1394 نسبت به سال قبل کاهش 07/26 درصدی داشته است همچنین سطح زیر کشت محصولات باغی پسته در سال 1394 نسبت به سال قبل رشد 47/6 درصدی داشته است. سطح زیر کشت محصول عمده زراعی جو در سال 1393 برابر 2214 هکتار و در سال 1394 برابر 2536 هکتار است که دارای رشد 54/14 درصدی بوده، و به همین ترتیب سطح زیر کشت محصول عمده باغی زردآلو دارای رشد 80/1 درصدی است. سطح زیر کشت محصول عمده زراعی یونجه در سال 1394 دارای رشد 21/38 درصدی، و سطح زیر کشت محصول عمده باغی انار در سال 1393 برابر 431هکتار و در سال 1394 برابر 436 هکتار است که دارای رشد 16/1 درصدی است.

 

طول کانالهای آبیاری در 1693 کیلومتر بوده، که 8/29 کیلومتر آن طی سال‌های 1391 تا 1395 بهسازی شده است. در طی همین دوره 5/4 کیلومتر از قنوات شهرستان احیاء و تجهیز شده است.

 

تعداد چاه‌های کشاورزی مجاز در شهرستان برابر با 743 حلقه چاه بوده، که 728 حلقه چاه از آن‌ها، برقدار شده است.

- شاخص‌های بخش کشاورزی در شهرستان دامغان

جدول اطلاعات تعاونی‌ها
عنوان واحد 1391 1392 1393 1394 1395 درصد تغییرات سال 1395 به 1391
احیا و تجهیز قنوات کیلو متر 0.5 0.6 1.9 0.9 0.6 20
بچه ماهی هزار قطعه 200 250 250 100 0 -50
تعداد استخر پروش ماهی استخر 35 43 30 33 36 2.86
تعداد مرغداری گوشتی مرغداری 23 28 30 31 26 13.04
تعداد واحد دامی واحد دامی 348093 351427 354283 354573 352739 1.33
تعداد چاه‌های کشاورزی مجاز حلقه 743 743 743 743 743 0
تعداد چاه‌های کشاورزی مجاز برقدار شده حلقه 728 728 728 728 728 0
تعداد گاوداری شیری گاوداری 41 42 43 43 44 7.32
تعداد گاوداری پرواری گاوداری 31 31 32 32 33 6.45
تعداد گوسفندداری گوسفند داری 36 39 45 46 46 27.78
تولید عسل تن 63.4 45.9 9.1 88.5 64.4 1.58
تولید محصولات زراعی (آبی) تن 68686 76873 99573 94432 89104 29.73
تولید گوشت ماهی تن 105 128 143 130.5 146 39.05
ساماندهی مالکیت و صدور اسناد اراضی کشاورزی هکتار 0 0 38 12 10.5 -72.37
سطح زیر کشت محصولات گلخانه‌ای هکتار 2.6 2.6 5.2 3.6 1.5 -42.31
طول کانالهای آبیاری کیلو متر 1693 1693 1693 1693 1693 0
طول کانالهای آبیاری بهسازی شده کیلو متر 1.6 3.2 12.4 2.4 10.2 537.5
مساحت اراضی کشاورزی تجیز و نوسازی شده هکتار 194 95 148 52 33 -82.99
مساحت باغات مثمر هکتار 13225 14441 15146 15972 16478 24.6
مساحت کل اراضی آبی هکتار 31861 31861 31861 31861 31861 0
میزان تولید باغات تن 61743 48448 50901 54702 55549 -10.03
میزان تولید تخم مرغ تن 78 53.9 53.8 53.8 76.1 -2.44
میزان تولید شیر تن 26777 29295 31607 31938 32254 20.45
میزان تولید فرآورده‌های دامی تن 34178.4 37431 40486 40101 42519 17.33
میزان تولید محصولات گلخانه‌ای تن 451 451 624 632 262.5 -41.8
میزان تولید گوشت قرمز تن 4458 4533 4576 4565 4617 3.57
میزان تولید گوشت مرغ تن 2697 3375 4097 3325 3361 24.62
میزان ظرفیت مرغداری‌های پرورش مرغ تخم گذار هزار قطعه 120 120 120 120 120 0
میزان ظرفیت مرغداری‌های پرورش مرغ گوشتی هزار قطعه 984.3 992.3 1047.3 1112.5 1112.5 13.02
وسعت استخر‌های پرورش ماهی هکتار 3.7245 3.3514 2.881 4.717 5.157 38.46
ماخذ: اداره کل جهاد کشاورزی استان سمنان

نقشه پراکندگی زمین‌های زراعی و محدوده دشت‌ها در شهرستان دامغان

اراضی زراعی شهرستان عمدتا در محدوده مناطق شهری دامغان و امیریه بوده و سهم ناچیزی از ان در سایر نقاط نیمه شمالی شهرستان پراکنده شده است.
 بیش از 90 درصد اراضی کشاورزی شهرستان دامغان در قسمت غرب میانی این شهرستان و در حاشیه مناطق شهری دامغان و امیریه واقع شده است. بخش اندکی از ان در قسمت شمالی شهرستان و در محدوده شهرهای دیباج و کلاته قرار گرفته است. بنابراین عمده فعالیت‌های زراعی در محدوده استقرار شهرها انجام میگیرد.  

نقشه توزیع انواع واحدهای دامپروری و پرورش طیور صنعتی، زنبورداری، پرورش آبزیان و.. در شهرستان دامغان

اکثریت مرغداری‌های شهرستان در حاشیه محور بزرگراهی شهرستان و حول و حوش شهر دامغان استقرار یافته است.

این شهرستان دارای 4 واحد کشت و صنعت می‌باشد که 3 تا از آن‌ها در اطراف شهر دامغان و 1 واحد نیز در غرب شهرستان و در محدوده روستای تویه دروار قرار گرفته است.

دامداری‌های این شهرستان نیز همانند دیگر فعالیت‌ها در مسیر محور مواصلاتی اصلی استان و در اطراف شهرهای دامغان و امیریه مستقر شده‌اند.

مراتع متراکم و نیمه‌متراکم این شهرستان در قسمت شمالی آن در مناطق کوهستانی واقع شده، و مراتع کم‌تراکم و در امتداد آن تا قسمت‌های میانی شهرستان امتداد یافته و مناسب برای فعالیت‌های دامداری و مرتعداری می‌باشد.

نقشه واحدهای اراضی در شهرستان دامغان

از دیدگاه ریخت زمین‌شناسی (ژئومورفولوژی)، استان سمنان و شهرستان دامغان از سه گستره نمایان کوهستانی، دشت و کویر شکل گرفته است. 66/16 درصد اراضی از تیپ کوه ها، 96/13 درصد تیپ تپه، 24/33 درصد تیپ فلاتها و تراس‌های فوقانی، 36/0 درصد تیپ دشت‌های دامنه‌ای، 37/5 درصد دشت های رسوبی، 20/0 درصد اراضی پست،   18/21 درصد دشت های سیلابی، 39/6 درصد تیپ واریزه‌های بادبزنی شکل سنگریزه‌دار، 70/0 درصد تیپ آبرفت‌های بادبزنی شکل سنگریزه‌دار، و 81/1 درصد اراضی مخلوط، و 13/0 درصد اراضی متفرقه می باشند.

نقشه طبقه‌بندی خاک در شهرستان دامغان

از کل مساحت این شهرستان 158570 هکتار مورد مطالعه خاکشناسی قرار گرفته است. وسعت  اراضی درجه I معادل 11169 هکتار(04/7 درصد)، اراضی درجه II معادل 35936 هکنار(66/22 درصد)، اراضی درجه III معادل 78497 هکتار(5/49) درصد، اراضی درجه IV معادل 10894 هکتار(87/6 درصد)، اراضی درجه V معادل 17362 هکتار(95/10 درصد)، و اراضی درجه VI معادل 4712 هکتار(97/2) می باشد.

نقشه قلمرو دشت‌ها در شهرستان دامغان

بخش‌هایی از دشت‌های ترود معلمان، جندق، ساری دشت ناز، شاهرود، کویر دامغان، ملک آباد، گرمسار، گرمه جاجرم، و گرگان گنبد در این شهرستان واقع شده است. وسعت دشت‌های دامنه‌ای در این شهرستان 3296 هکتار، دشت‌های رسوبی 49422 هکتار، و دشت‌های سیلابی 194860 هکتار می‌باشد. همچنین وسعت اراضی پست در این شهرستان معادل 1870 هکتار است.

نقشه طبقه‌بندی قابلیت اراضی و اولویت استفاده از اراضی در شهرستان دامغان

در این شهرستان حدود 872416 هکتار معادل 33/62 درصد مساحت شهرستان مورد مطالعه قرار گرفته است. که پس از انجام عملیات اصلاحی تناسب بالقوه اراضی برای زراعت آبی 04/6 درصد، زراعت دیم 60/7 درصد، اراضی مرتع به 04/61 درصد و اراضی بایر و حفاظتی به 31/25 درصد توصیه می‌شود.

نقشه قلمروهای آبخیزداری و محدوده‌های فرسایش خاک و پیش روی شن‌های روان در

از 920185 هکتار اراضی مطالعه شده شهرستان، فرسایش جزیی وجود نداشته، و 14/88 درصد فرسایش در کلاس II قرار می‌گیرد. در این شهرستان سهم فرسایش شدید از کلاس IV جزئی بوده و معادل 67/4 درصد محدوده‌های فرسایشی شهرستان می‌باشد. این وضعیت بیشتر به لحاظ داشتن عرصه های وسیع زراعی دارای کمترین فرسایش دارای کلاس IV فرسایش است.

سه منطقه شامل مناطق حسن آباد، معلمان و چاه جم هستند که حدود 113548 هکتار می‌باشد. از این عرصه 41382 هکتار معادل 44/36 درصد در منطقه برداشت است، که حدود 9737 معادل 5/53 درصد با شدت زیاد (O1)، و 31645 معادل 50/46 درصد با شدت کم (O3) می باشد. مساحت منطقه رسوب گذاری برابر 13156 است که 95/14 درصد با شدت فعال و 80/9 درصد نیمه فعال (S2) و 24/75 درصد هم کم فعال می باشد.

منابع طبیعی

سطح جنگل‌ها در شهرستان دامغان 108742 هکتار  که 65/23 درصد از کل جنگل‌های استان را شامل می‌شود که میزان این جنگل‌ها در سال 95 نسبت به 91 تغییری نداشته است. از شهرستان دامغان 30/71 درصد را جنگل‌های ارس، 73/22 درصد را جنگل‌های بیابانی و 97/5 درصد را جنگل‌های پهن برگ هیرکانی تشکیل می‌دهند. فقط 96/0 درصد از جنگل های استان را جنگل‌های طبیعی انبوه، 86/72 درصد راجنگل‌های طبیعی نیمه انبوه و پراکنده، و 18/16 درصد را جنگل‌های دست کاشت تشکیا می دهد. بخش زیادی از عرصه‌های شهرستان فاقد پوشش گیاهی و توان بیولوژیک بوده که تحت عنوان اراضی بیابانی محسوب می‌شود و سطح بیابان در شهرستان دامغان 672364 هکتار می‌باشد که 75/12 درصد از کل بیابان‌های استان را شامل می‌شود. کل مراتع شهرستان در سال‌های 1391 تا 1395 معادل 543342 هکتار (52/14درصد از کل استان) می‌باشد که از این میزان 53/66 درصد آن را مراتع ضعیف و فقیر دارای تراکم کم، 93/30 درصد را مراتع متوسط و 54/2 درصد را مراتع متراکم تشکیل می‌دهد. میزان تولید علوفه (خشک) مراتع در شهرستان دامغان به میزان 31516تن که 65/15 درصد از کل علوفه تولید شده استان را شامل می‌شود. سطح حوزه آبخیز( به جز مناطق کویری و بیابانی) 867,431 هکتار که 69/15درصد از کل سطح حوزه آبخیز استان را دارا می‌باشد. که از این میزان 129231 هکتار(90/14 درصد) مربوط به حوزه آبخیز سد‌ها و 738200 هکتار(810/85 درصد) مربوط به حوزه آبخیز فاقد سد می‌باشد. 55/12 درصد از مراتع قشلاقی و 97/21 در صد از مراتع ییلاقی کل استان در شهرستان دامغان قرار دارد.

از 920185 هکتار اراضی مطالعه شده شهرستان، فرسایش جزیی وجود نداشته، و 14/88 درصد فرسایش در کلاس II قرار می‌گیرد. در این شهرستان سهم فرسایش شدید از کلاس IV جزئی بوده و معادل 67/4 درصد محدوده‌های فرسایشی شهرستان می‌باشد. این وضعیت بیشتر به لحاظ داشتن عرصه های وسیع زراعی دارای کمترین فرسایش دارای کلاس IV فرسایش است.

سه منطقه شامل مناطق حسن آباد، معلمان و چاه جم هستند که حدود 113548 هکتار می‌باشد. از این عرصه 41382 هکتار معادل 44/36 درصد در منطقه برداشت است، که حدود 9737 معادل 5/53 درصد با شدت زیاد (O1)، و 31645 معادل 50/46 درصد با شدت کم (O3) می باشد. مساحت منطقه رسوب گذاری برابر 13156 است که 95/14 درصد با شدت فعال و 80/9 درصد نیمه فعال (S2) و 24/75 درصد هم کم فعال می باشد.

شاخص‌های منابع طبیعی در شهرستان دامغان

جدول اطلاعات محیط زیست
شاخص واحد شاخص 1391 1392 1393 1394 1395
سطح مراتع قشلاق هزار هکتار 371071 371071 371071 371071 371071
سطح مراتع ییلاق هزار هکتار 172271 172271 172271 172271 172271
وسعت جنگل‌های طبیعی انبوه هکتار 1047 1047 1047 1047 1047
وسعت جنگل‌های طبیعی نیمه انبوه و پراکنده هکتار 79226 79226 79226 79226 79226
وسعت جنگل‌های دست کاشت هکتار 28470 28470 28470 28470 28470
وسعت کل مراتع هکتار 543342 543342 543342 543342 543342
سطح مراتع متراکم هکتار 13784 13784 13784 13784 13784
میزان تولید علوفه (خشک) مراتع کیلوگرم 31516680 31516680 31516680 31516680 31516680
سطح بیابان و کویر هکتار 672364 672364 672364 672364 672364
سطح حوزه آبخیز به جز مناطق کویری و بیابانی هکتار 867431 867431 867431 867431 867431
ماخذ: اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان

نقشه پوشش گیاهی شهرستان دامغان

از 920185 هکتار اراضی مطالعه شده شهرستان، فرسایش جزیی وجود نداشته، و 14/88 درصد فرسایش در کلاس II قرار می‌گیرد. در این شهرستان سهم فرسایش شدید از کلاس IV جزئی بوده و معادل 67/4 درصد محدوده‌های فرسایشی شهرستان می‌باشد. این وضعیت بیشتر به لحاظ داشتن عرصه های وسیع زراعی دارای کمترین فرسایش دارای کلاس IV فرسایش است.

سه منطقه شامل مناطق حسن آباد، معلمان و چاه جم هستند که حدود 113548 هکتار می‌باشد. از این عرصه 41382 هکتار معادل 44/36 درصد در منطقه برداشت است، که حدود 9737 معادل 5/53 درصد با شدت زیاد (O1)، و 31645 معادل 50/46 درصد با شدت کم (O3) می باشد. مساحت منطقه رسوب گذاری برابر 13156 است که 95/14 درصد با شدت فعال و 80/9 درصد نیمه فعال (S2) و 24/75 درصد هم کم فعال می باشد.

محیط زیست

هرچند از مناطق چهارگانه سازمان عرصه‌ای در این شهرستان قرار ندارد و لیکن دو منطقه شکار ممنوع طالو- شیربند و سفید کوه آرسک از جمله مهمترین زیستگاه‌های طبیعی این شهرستان می‌باشند. و همچنین زیستگاه‌های دیگر از جمله مناطق کوهستانی دیباج، بادله کوه، پنج کوه و مناطق دشتی این شهرستان این شهرستان را در زمره مناطق با قابلیت‌های زیستگاهی بالا قرار داده است.

یکی دیگر از عرصه‌های طبیعی این شهرستان کویر حاج علیقلی بوده که جزء ساختارهای زمینی مورد کم نظیر در سطح استان است.

از جمله حیات وحش بارز منطقه می‌توان به علف خوران بزرگ جثه ازجمله بز وحشی(پاژن)، گوسفند وحشی،  جبیر و آهو اشاره نمود و گوشتخورانی از جمله پلنگ، گرگ، کفتار، کاراکال، سیاه گوش، گربه پالاس و یوزپلنگ و پرندگانی از جمله زاغ بور، عقاب طلایی، شاهین، عقاب سیاه از جمله ذخایر ژنتیکی این شهرستان می‌باشد.

مساحت مناطق تحت مدیریت محیط زیست شهرستان دامغان در سال 1394 همانند سال قبل 1491 هکتار می‌باشد، همچنین وسعت 138063 هکتار جز مناطق شکار ممنوع می‌باشد. تعداد کل انواع پروانه شکار و صید صادر شده در شهرستان 397 برگ در سال 1395 می‌باشد. تعداد 15 متخلف دستگیر شده با پرونده تنظیمی به مراجع قضایی معرفی شده اند.

در سال 395 تعداد بازدید از واحدهای آلوده کننده محیط زیست 36 مورد بوده که نسبت به سال 1391 از حیث تعداد 36 مورد (100 درصد) کاهش داشته است. که کل این تعداد منجر به صدور اخطارهای زیست محیطی به واحدهای آلوده کننده شده، که نسبت سال قبل 21 مورد (140 درصد) افزایش داشته و در ادامه هیچ واحدی در شهرستان دامغان به دلیل آلایندگی تعطیل نشده است. تعداد واحدهای بالقوه آلاینده در شهرستان دامغان نیز در سال 95 همانند سال‌های قبل 10 واحد می‌باشد. این شهرستان بیشترین میزان مناطق شکار ممنوع(25/49 درصد از کل مناطق شکار ممنوع استان) را به خود اختصاص داده است. که علت اصلی آن هم وجود دو منطقه شکار ممنوع طالو- شیربند52000 هکتار و سفید کوه آرسک66000 هکتار می‌باشد. 

در این شهرستان 2 پاسگاه محیط بانی وجود داشته، و 1 درصد از مساحت اراضی تحت مدیریت در این شهرستان واقع شده است

شهرک صنعتی دامغان با 563 هکتار و 70 واحد صنعتی می‌باشد. ناحیه صنعتی صید آباد با مساحت 20 هکتار و 3 واحد صنعتی می‌باشد. ناحیه صنعتی دیباج دارای مساحت 30 هکتار و ناحیه صنعتی ابرسیج دارای مساحت 10 هکتار می‌باشد. میزان پسماند این شهرستان حدود 21167 تن در سال می‌باشد.

شاخص نسبت فاضلاب بازیافت شده به‌ کل فاضلاب صنعتی در این شهرستان برابر با 90 درصد بوده، و نسبت واحدهای صنعتی با استانداردهای زیست‌محیطی به‌کل واحدهای صنعتی برابر با 85 درصد می‌باشد.

شاخص‌های زیست‌محیطی شهرستان دامغان

جدول اطلاعات محیط زیست
عنوان واحد 1391 1392 1393 1394 1395 درصد تغییرات 95 به 91
وسعت مناطق حفاظت شده هکتار 1491 1491 1491 1491 1491 0.00
وسعت مناطق شکار ممنوع هکتار 143139 143139 143139 143139 143139 0.00
تعداد بازدید از واحدهای آلوده کننده محیط زیست مورد 72 60 48 15 36 -50.00
صدور اخطارهای زیست محیطی به واحدهای آلوده کننده مورد 72 60 48 15 36 -50.00
تعداد واحدهای بالقوه آلاینده واحد 10 10 10 10 10 0.00
تعداد واحدهای تعطیل به دلیل آلایندگی واحد 0 2 0 0 0
مناطق حفاظت شده (محیط زیست) منطقه 1 1 1 1 1 0.00
سطح مناطق امن هکتار 1491 1491 1491 1491 1491 0.00
وسعت مناطق 4 گانه تحت کنترل و حفاظت هکتار 1491 1491 1491 1491 1491 0.00
تعداد پاسگاه‌های محیط‌بانی پاسگاه 2 2 2 2 2 0.00
شاخص نسبت فاضلاب بازیافت شده به‌ کل فاضلاب صنعتی درصد 90 90 90 90 90 0.00
نسبت واحدهای صنعتی با استانداردهای زیست‌محیطی به‌کل واحدهای صنعتی درصد 85 85 85 85 85 0.00
نسبت مناطق تحت پوشش و مدیریت مناطق محیط‌زیست به کل وسعت استان درصد 1% 1% 1% 1% 1% 0.00
تعداد پروانه‌های صادره شکار و صید تعداد 263 397
تعداد متخلفین دستگیرشده با پرونده تنظیمی پرونده 18 29 20 11 15 -16.67
تعداد مناطق حفاظت شده منطقه 1 1 1 1 1 0.00
ماخذ: اداره کل حفاظت محیط زیست استان سمنان

نقشه منطقه‌های تحت مدیریت زیست‌محیطی شهرستان دامغان

امور عشایر

در سال 1395 تعداد 408 خانوار خانوار عشایری در شهرستان دامغان وجود داشته است. در همین سال برای 159 خانوار عشایری تامین آب شده است.

طول راههای عشایری در شهرستان در سال 1391 به میزان780 کیلومتر بوده که تا سال 1395 تغییری نداشته است.

 همچنین سوخت‌رسانی به عشایر در شهرستان دامغان در سال 1394 برابر با 234 خانوار، و در سال 1395 برای 238 خانوار انجام گرفته است.

 تعداد دام عشایر در شهرستان دامغان در سال 1395 به میزان 135 هزار راس بوده، که که نسبت به سال 1391  تغییر  نیافته است.

سطح مراتع قشلاقی در شهرستان دامغان در سال 1395 به میزان 362 هزار هکتار، و سطح مراتع ییلاقی معادل 182 هزار هکتار بوده است

شاخص‌های امور عشایری در شهرستان دامغان

جدول اطلاعات عشایر
شرح واحد 1391 1392 1393 1394 1395
تامین آب مناطق عشایری خانوار 147 150 153 156 159
تعمیر، مرمت و نگهداری راه‌های عشایری کیلومتر 358 365 372 380 388
سوخت رسانی به عشایر خانوار 224 227 231 234 238
تعداد دام عشایر هزار راس 135 135 135 135 135
تعداد خانوار عشایر خانوار 408 408 408 408 408
سطح مراتع قشلاق هزار هکتار 362 362 362 362 362
سطح مراتع ییلاق هزار هکتار 182 182 182 182 182
طول راه‌های عشایری کیلومتر 780 780 780 780 780
ماخذ: سازمان امور عشایری استان سمنان